سبك زندگی جهادی؛ سبكی از زندگی اولياء خدا

سبك زندگی جهادی همان تلاش و خدمت‌رسانی بی‌منت و پاداش به نيارمندان جامعه است، سبكی از زندگی كه در جای جای زندگی اولياء خدا به وضوح ديده می‌شود.

نام جهاد كه می‌آيد ياد جبهه و جنگ می‌افتيم، اما عبارت زندگی جهادی به معنی روندی است كه هم‌اكنون، در دوره معاصر هم، جاری و ساری است؛ زندگی جهادی پر از صبر و تلاش و عشق و خداست.

حركت جهادی در ذهن من با امدادرسانی عده‌ای از اولين گروه‌های جهادگر به روستای بشاگرد در استان هرمزگان گره خورده است كه سال‌ها پيش برای جهاد عمرانی و آموزشی و حمايتی در آنجا حضور يافتند.

طی سه دهه گذشته گروه‌های زيادی كه معمولا از ميان دانشجويان و طلاب بوده‌اند با نيت سازندگی و آبادانی كشور و رفع غبار فقر و درماندگی از چهره جامعه در نقاط محروم در جای جای ايران حضور پيدا كرده‌اند و داوطلبانه مردم روستاها را در امر ساخت و ساز، امور آموزشی، فرهنگی، كشاورزی و ... ياری رسانده‌اند و با استمرار اين حركت نوعی سبك در زندگی، كه همان تلاش و خدمت‌رسانی بی‌منت و پاداش به نيارمندان جامعه است، را طراحی كرده‌اند؛ سبكی از زندگی كه در جای جای زندگی اوليا خدا به وضوح ديده می‌شود.

بخش «قرآن و سبك زندگی جهادی» در راستای شعار اصلی بيست و يكمين نمايشگاه بين المللی قرآن كريم؛ يعنی «ترويج سبك زندگی ايرانی- اسلامی» به عنوان يكی از 10 بخش تازه تاسيس نمايشگاه برای اولين‌بار راه‌اندازی شد. تا قبل از اين در دوره‌های قبلی نمايشگاه معمولا به همت مركز مطالعات راهبردی و هدايت حركت‌های جهادی تك‌غرفه‌ای به اين موضوع اختصاص داده می‌شد.

در اين بخش علاوه بر اينكه كليت حركت‌های جهادی و سابقه، خدمات و حركات آن در سه دهه گذشته معرفی ‌شد، الگوهای شاخص حركت‌های جهادی مطرح و در پی آن به سبك زندگی جهادی به طور خاص پرداخته ‌‌شد. اين بدان جهت است كه الگوی زندگی جهادی از مدل‌هايی است كه نتايج عملی خود را به منصه ظهور گذاشته و از تئوری صرف خارج شده است.

بخش «قرآن و سبك زندگی جهادی» دارای 9 غرفه اصلی شامل سبك زندگی جهادی، جهاد علمی، جهاد عمرانی، فروش محصولات و توليدات جهادی، طلاب جهادگر در عرصه فرهنگی، خواهران جهادگر، جهاد بين‌المللی، اقتصاد مقاومتی و مركز حركت‌های جهادی، با محوريت زندگی جهادی و ترويج مدل زندگی و كار جهادی بر پايه آموزه‌های قرآنی بود.

دالان ورودی بخش با نمادی از زندگی كپرنشينی در روستاهای جنوب استان كرمان طراحی شد و اولين غرفه مربوط به سبك زندگی جهادی بود. محوريت مباحث مطرح شده در اين غرفه كه در قالب مباحث دينی و مفاهيم قرآنی به علاقه‌مندان و بازديدكنندگان ارائه می‌شد موضوع توجه به رضای خدا در سبك زندگی جهادی را در دستور كار قرار داده بود.

غرفه جهاد عمرانی با عنوان «آجرهای بهشتی» با هدف دريافت كمك‌های مردمی جهت ساخت مساجد و مدارس در مناطق محروم تاسيس شده بود كه با ارائه تصاوير و تابلو‌هايی از فعاليت‌های صورت گرفته، علاوه بر دريافت كمك‌های مالی مردم، فعاليت‌های صورت گرفته در اين زمينه را نيز به تصوير می‌كشيد، در اين غرفه به صورت سمبليك آجرهايی چيده شده بود كه بازديدكنندگان را تشويق به خريد آجر برای ساخت مسجد و مدرسه می‌كرد.

از نكات جالب توجه در اين بخش طراحی داخلی غرفه با نمادهايی از نخل و خانه‌های روستايی و كپرهايی است كه در مناطق محروم به عنوان سرپناه مورد استفاده قرار می‌گيرد و تصاوير و تابلوهايی كه در كنار اين نمادها نصب شده بود حاكی از فعاليت جهادگران به منظور بهبود وضعيت معيشتی و شرايط زندگی ساكنان مناطق محروم بود، عمده تبليغات و فعاليت‌های اطلاع‌رسانی در اين راستا در غرفه فعاليت‌های عمرانی و آموزشی قابل مشاهده بود.

كمی‌جلوتر از غرفه فعاليت‌های عمرانی، جمعی از طلاب و روحانيون در غرفه مبلغين به تشريح اقدامات خود در زمينه مسائل دينی و آموزش معارف دينی در نقاط دورافتاده و محروم كشور‌ می‌پرداختند و ويدئو و تصاوير ارائه شده در اين غرفه به واسطه حضور روحانيون در مناطق محروم و صعب العبور از جذابيت خاصی برای بازديدكنندگان برخوردار بود.

غرفه بعدی در اختيار غرفه اقتصاد مقاومتی و اقتصاد روستايی قرار گرفته كه با ارائه و به نمايش گذاردن صنايع دستی نظير تابلو فرش؛ منسوجات و وسائل تزئينی توليد شده توسط روستائيان در قالب فعاليت‌های جهادی نمادی از مقاومت و تلاش در زندگی روستايی را به تصوير می‌كشيد.

همچنين بخش‌هايی نظير خواهران و سبك زندگی جهادی و غرفه مركز مطالعات جهادی كه به بررسی و پژوهش در حوزه‌ مسائل جهادی و سبك زندگی جهادی می‌پرداخت از ديگر قسمت‌های اين بخش‌ است.

فروش محصولات و توليدات جهادی در راستای توانمندسازی و خودكفايی اقشار محروم و مستضعف صورت گرفته است. آموزش حرفه‌ای، تجهيز كالا، مشاوره تخصصی، پشتيبانی فنی و عملياتی و تضمين خريد محصول از جمله خدماتی بود كه در اجرای طرح بزرگ توسعه اشتغال ارزش‌آفرينان مد نظر قرار داده شد تا به محروميت‌زدايی و پشتيبانی از اقشار محروم و مستضعف جامعه بيانجامد.

مساعدت مالی و همكاری در تامين منابع مالی به شيوه‌های هبه، قرض‌الحسنه و مشاركت مدنی؛ همكاری علمی و پژوهشی؛ همكاری در برگزاری دوره‌های آموزشی؛ الگوسازی فرهنگی – اقتصادی پيشرفت مناطق محروم؛ همكاری در امور ستادی و پشتيبانی طرح‌های اشتغالزايی و نيز همكاری در ترويج و فرهنگ‌سازی گفتمان جهاداشتغالزايی از شيوه‌های مشاركت در طرح‌های جهاد اشتغالزايی است.

غرفه خواهران جهادگر يادآور تلاش برای تحقق رشد و تعالی مناطق محروم در دو عرصه مادی و معنوی به صورت توامان بود. بانوان جهادگر با حضور در مناطق محروم توانسته‌اند بخش عظيمی از اين تعالی معنوی را بر عهده بگيرند، با مشكلات زنان روستايی آشنا شوند و برای آنان يادآوری كنند كه اولين هنر هر زن حفظ بنيان خانواده‌ است. بانوان جهادگر سفيران كار و تلاش و خدمت در ميان دختران و مادران شدند تا در جهت تعليم و تربيت حركت كنند.

از ديگر برنامه‌های جانبی اين بخش می‌توان به ثبت‌نام برای شركت در اردوهای جهادی، ارسال بلوتوث جهادی، اكران فيلم مستند جهادی، برگزاری 14 نشست تخصصی در حوزه‌های بين‌الملل، سبك زندگی جهادی، خواهران جهادگر و اقتصاد مقاومتی نام برد. همچنين از برخی از كتاب‌هايی كه اخيرا توسط جهادگران تاليف شده است در اين بخش رونمايی ‌شد.

به گفته اميد مرندی كه خود را خادم بخش قرآن و سبك زندگی جهادی معرفی می‌كند مخاطبان اصلی اين بخش عموم بازديدكنندگان و علاقه‌مندان به آشنايی با حركات جهادی بودند، به همين جهت گفتمان‌سازی حركت‌های جهادی در بدنه اجتماع در اين حوزه مد نطر قرار گرفت، همچنين جهادگران و فعالان جهادی كه خود ميزبان اين بخش بودند برای بازديد از بخش علاقه نشان دادند.

ويژگی خاص اين بخش اين بود كه آن كاملا به صورت جهادی توسط بچه‌های جهادی اداره ‌شد. بخش قرآن و سبك زندگی جهادی از جمله بخش‌های نمايشگاه بود كه ميانگين سنی مجريان، مسئولان، توليدكنندگان و ارائه كنندگان محتوا در آن زير 25 سال بود و اين خود می‌تواند الگوی موفقی برای مديريت جهادی جهادگران در اين سطح باشد.

مرندی اظهار كرد: سبك زندگی در اين بخش به طور خاص مد نظر قرار گرفت، همچنين توليدات جهادی كه برای اولين بار در اين عرصه ارائه ‌شد از بخش‌های جالب توجه اين بخش بود. به عنوان مثال 5 عنوان كتاب دوزبانه كه در واحد بين‌الملل تاليف شده است به معرفی الگوهای جهادی می‌پردازد، از آن جمله می‌توان به كتبی در مورد مرحوم عبدالله والی، امام موسی صدر و چند تن از الگوهای شاخصی كه می‌توانند هم برای داخل كشور و هم برای خارج الگو محسوب شوند اشاره كرد كه در اين بخش رونمايی شد. همچنين سری جديدی از «ره‌نامه»‌های جهادی ويژه داوطلبين حضور در اردوهای جهادی به بهره‌برداری رسيده است در معرض ديد بازديدكنندگان قرار گرفت.

به گفته وی سند چشم‌انداز حركت‌های جهادی مركز مطالعات راهبردی و هدايت حركت‌های جهادی در پی ديدار جهادگران در سال 1389 از مقام معظم رهبری بويژه هنگامی كه ايشان فرمودند «اين حركت بايد به قله‌های عالی اهداف انقلاب اسلامی برسد» نوشته و توسط آقای مهدوی‌كنی رونمايی شد، پس از آن نقشه راه حركت‌های جهادی تدوين شد و در مرحله بعد تاليف نظام برنامه‌ای حركت‌های جهادی در دست گرفته شد تا در سال 1404 به چشم‌انداز حركت‌های جهادی دسترسی پيدا شود.