کاربرد لهجه در رسانه ملی

نشست علمی بررسی کاربرد لهجه در رسانه ملی صبح روز چهارشنبه چهارم آذرماه در مرکز پژوهش و سنجش افکار صداوسیما با حضور مدیران ، پژوهشگران و برنامه‌سازان برگزار شد.
به گزارش روابط‌عمومی مرکز پژوهش و سنجش افکار در این نشست آقای دکتر بهروز محمودی بختیاری استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه یکی از موهبت‌های الهی تکثر و تنوع لهجه است افزود: کشور ما با تنوع لهجه‌ها و گویش‌های مختلف از غنای زبانی بالا برخوردار است که این امر را باید به عنوان یک فرصت قدر دانست. وی همچنین از عامل زبان به عنوان یک سیستم ارتباطی که می‌تواند با رعایت ملاحظات جغرافیایی عامل وحدت و انسجام در کشور شود یاد کرد و گفت: صدا و سیما باید با افزایش توانمندی‌ و دانش برنامه‌سازان و مجریان، حرمت لهجه‌ها را بیش از پیش رعایت کند.
دکتر محمودی بختیاری در ادامه به بحث تنوع زبان در ایران پرداخت و تمایز بین زبان‌های ایرانی و زبان‌های ایران را تشریح کرد. وی همچنین به بیان تفاوت زبان، لهجه و گویش پرداخت
و افزود: مفاهیم، گونه نوشتاری و گونه گفتاری متفاوت است که مجریان و بازیگران باید با تسلط و شناخت کافی از مؤلفه‌های گفتاری و نوشتاری، جلوی سؤتفاهم‌ها را بگیرند.
این استاد دانشگاه تهران در ادامه نشست، نتایج پژوهش گسترده‌ای که بر روی «کاربرد لهجه در سینمای ایران»، (از ابتدای تولید فیلم سینمایی در ایران تا به امروز) انجام شده بود را ارائه کرد. براساس این پژوهش، در کاربرد زبان‌های محلی و لهجه‌ها شاهد تنوع فراوانی در سینمای ایران هستیم. وی همچنین تأکید کرد اینکه شخصیت‌های  مثبت یا منفی از لهجه به‌عنوان عنصر درام استفاده می‌کنند، در پذیرش آن از سوی مردم بسیار تأثیر‌گذار است.
دکتر ناصرقلی سارلی استاد دانشگاه خوارزمی دیگر سخنران این نشست با تأکید بر اینکه کاربردها و کاربران زبان در حوزه جامعه‌شناسی زبان بسیار مهم است گفت: در برنامه‌های رسانه ملی باید متناسب با تحصیلات جنسیت، طبقه، سن و قومیت‌ها برنامه‌ریزی زبانی صورت گیرد.
وی با بیان اینکه در هیچ شغلی به‌اندازه کار در رسانه زبان اهمیت ندارد افزود: دانش زبانی و توانایی زبانی مجریان و عوامل دست‌اندرکار بویژه در برنامه‌های زنده بسیار مهم و تأثیر‌گذار است و زبان برنامه عامل قضاوت درباره محتوای آن برنامه و رسانه است که این امر توجه و دقت کافی در موقعیت‌ها و مناسبت‌ها و موضوعات مختلف را نشان می‌دهد. دکتر سارلی با بیان اینکه زبان فارسی این امکان و ظرفیت را دارد که بدون انحراف از معیار، طنز بوجود آورد افزود: مردم با داشتن دانش ناخودآگاه توانایی تشخیص طنز و شوخی را از برنامه‌های جدی دارند. دکتر سارلی در ادامه ضمن اشاره به یافته‌های پژوهش خود با عنوان «گونه‌های زبان در رسانه ملی» توجه به زمینه، صحنه، اهداف برنامه و شرکت‌کنندگان، ساختار و قالب را مهم خواند و گفت: رسانه می‌تواند بعنوان عامل پیشرو در جامعه تأثیرات مثبت زبانی بگذارد.
در پایان این نشست بر اهمیت برنامه‌ریزی برای مدیریت رفتار زبانی در رسانه تأکید شد.